Ik had het met mijn moeder over de duistere kanten van het internet: het gebrek aan privacy en de overdaad aan informatie (waar en onwaar). Zij maakte de vergelijking met de boekdrukkunst en zei: “Misschien duurde het daar ook even voordat mensen begrepen hoe je ermee om moest gaan.”

Dat vind ik wel aannemelijk… dat het met alle grote technologische veranderingen gewoon een flink aantal jaar duurt voordat we snappen hoe het werkt. Bovendien vind ik het een geruststellende gedachte.

Dat er negatieve kanten aan het internet zitten is inmiddels wel duidelijk. Social media is daarin de hoofdschuldige. Het wordt gebruikt om mensen op te sluiten (Turkije), om mensen te manipuleren tijdens de verkiezingen (Verenigde Staten), om op massale schaal mensen hun privegegevens te verkopen (Facebook) of simpelweg om ruzie te maken (Twitter).

Natuurlijk zijn er ook positieve kanten aan het internet, waarvan de meest sprekende de toegang tot algemene kennis is. Je kunt online vrijwel alles vinden en leren: een andere taal, wiskunde, hoe je bepaalde dingen repareert, programmeren en ga zo maar door.

Net als bij de boekdrukkunst moeten we leren hoe we met het internet om moeten gaan. Als je het mij vraagt, dan zouden we selectiever moeten worden in hoe we social media (en het internet) gebruiken. Dat Facebook en Twitter slechte ideeën waren zijn we het inmiddels wel over eens toch!? Natuurlijk maakt Twitter van iedere burger een journalist (een democratisering van de media), maar manier waarop is volstrekt onverantwoord.

Je ziet dat het vaak dezelfde oorzaken zijn die het immoreel maken, of het nou Twitter, Facebook of Gmail is: ze maken gebruik van algoritmes die sensatie promoten, ze hebben geen respect voor privacy en ze hebben een verkeerd verdienmodel. Facebook, Twitter en Gmail proberen alledrie aan jouw aandacht te verdienen. Hoe verslavender ze zijn, hoe meer aandacht je ze geeft, hoe beter. Ze hebben alledrie onvoldoende respect voor jouw privacy en bij Twitter hebben we in Turkije gezien wat voor verregaande gevolgen dat kan hebben.

De oplossing is simpel: we moeten platformen met dit soort algoritmes mijden, we moeten mensen tegen zichzelf in bescherming nemen wanneer het gaat om privacy en we moeten ons realiseren dat de prijs die we nu betalen voor het internet en social media veel te hoog is. Kortom: we moeten selectief zijn en kiezen voor diensten met betere algoritmes, fatsoenlijke privacy en een gezond verdienmodel.

Tijd voor een revolutie. Lang leve het internet!

()  Joost van der Schee